Twee dagen later voel ik me goed genoeg om de bedstee te verruilen voor de woonkamer. Eindelijk kan ik weer aan tafel zitten in plaats van de hele dag liggen.
Vanochtend kwam Anna langs, met kleine Jan. Geheel tegen zijn gewoonte in heeft hij geen woord gezegd. In het uur dat hij aan tafel zat, op zijn vaste plek links van mij, keek hij alleen maar naar mij. En naar de keuken. Anna werd er kribbig van.
‘Zeg toch eens wat tegen je grootmoeder, ik word nerveus van dat zwijgen van jou,’ mopperde ze. Je zou toch denken dat ze het wel even lekker vond, die stilte. Meestal verwijt ze Jan dat hij nooit zijn mond houdt. Nu ratelde ze zelf aan een stuk door. Over van alles, behalve over wat er is gebeurd. O, ze heeft wel gevraagd of ik me beter voelde en of ik nog iets nodig heb. Ze had een warme maaltijd meegenomen en heeft wat opgeruimd in mijn huis. Maar geen enkele keer vroeg ze of ik enig idee heb wat me is overkomen. Ik heb haar een tijdje geobserveerd en het viel me op dat ze rode ogen had, dat haar haar was losgeraakt uit de lage staart op haar rug en dat haar handen trilden. Ik kreeg de indruk dat het niet Jan was die haar nerveus maakte.
Over Jan gesproken, hem heb ik ook bekeken. Eventjes maar, terwijl hij naar de keuken keek. Hij had het natuurlijk meteen door. Toen hij zich weer omdraaide en naar mij keek, liepen de koude rillingen over mijn rug. Die ogen. Hij weet het, dacht ik meteen. Hij weet wat Pieter gedaan heeft. Niemand heeft het hem verteld, maar hij weet het. En Anna weet het ook.
‘Hoe gaat het met Pieter?’ vroeg ik toen Anna weer tegenover me aan tafel ging zitten. ‘Ik heb hem hier nog niet gezien.’
Anna werd bleek en keek me niet aan. ‘Pieter is, eh, ja hij is…’
‘Vader is weg,’ sprak Jan toen, terwijl hij naar zijn moeder staarde.
Anna gaf hem een stoot tegen zijn schouder, alsof hij iets zei wat hij niet mocht zeggen. Maar volgens mij maakte hij het makkelijker voor haar.
‘Hij is weg?’ vroeg ik zo onnozel mogelijk. ‘Waar naartoe?’
Jan richtte zijn blik weer op mij. Ik zag pijn, verdriet en schuld in zijn ogen.
‘Dat weten we niet, grootmoeder.’ Een snik ontsnapte aan zijn keel.
‘Moeder,’ begon Anna weer. ‘Ik moet u iets vertellen.’
Stotterend vertelde ze dat ze zo is geschrokken van wat er met mij is gebeurd. Dat ze maar niet kon begrijpen dat iemand mij iets aan zou willen doen. Dat ze er maar over bleef malen. Alle mogelijkheden heeft ze doorgenomen. Een overval kon het niet zijn, want er ontbrak niks uit mijn huis. Had ik misschien een buurvrouw die boos op me was? Of schulden bij een winkelier? Al die vragen had ze hardop uitgesproken aan tafel. Jan was er natuurlijk bij en Pieter ook. De laatste zweeg en schudde zijn hoofd vertelde Anna. Maar Jan kon blijkbaar zijn zwijgen niet volhouden. Het arme mannetje moet onder enorme druk hebben gestaan. Terwijl Anna dit vertelde rolden er grote tranen over zijn wangen. Hij veegde ze af met de mouw van zijn rafelige trui. Die is natuurlijk van zijn oudere broers geweest en al zo vaak versteld dat hij bijna uit elkaar valt.
‘En toen kon Pieter niet anders dan bekennen.’ Anna praatte verder terwijl ik me zorgen maakte over Jan. Ik heb niet gehoord wat ze zei, maar ik wist het al. Jan buigt zijn hoofd.
Ik legde mijn hand op Anna’s koude hand en toen begon ook zij te snikken.
‘Hij wilde u dood maken, moeder. Hij wilde u vermoorden.’ Vertwijfeld keek ze me aan. Ik wreef met mijn duim over de rug van haar hand in een poging haar te kalmeren. Zinloos natuurlijk.
‘Maar Anna, waarom dan?’ Die vraag moest ik stellen, daar kon ik zelf maar geen antwoord op vinden.
‘Och moeder, de lompenhandel zit in het slop. Of in ieder geval de lompenhandel van Pieter.’ Haar verdriet sloeg nu om in boosheid. Ze spuugde de woorden uit. ‘Hij heeft ruzie gemaakt met klanten waardoor hij steeds minder werk had.’ Luidruchtig haalde ze haar neus op en veegde er met haar mouw langs. Toen pas viel me op dat ook haar jak z’n beste tijd gehad heeft.
‘Niet dat hij mij dat heeft verteld. Ik kwam er pas achter toen ik vroeg waarom er zo weinig huishoudgeld was. En zelfs toen wilde hij het niet vertellen, ik moest boos worden en dreigen dat ik zelf naar zijn klanten zou gaan voor hij mij vertelde wat er aan de hand was.’
Ik begon het te begrijpen. Maar nog niet alles was duidelijk.
[…]
Verder lezen? Koop deel III hier. Kosten € 1,50 + btw € 0,14 + betaalkosten € 0,30 = € 1,94.
De andere delen zijn te vinden op de auteurs pagina. rechts in het menu.
Extra donatie aan de schrijver.
Of word abonnee.